Frezeleme operasyonlarında takım ilerlemesi takım merkezinin hareket hızıdır. Düz bir kenar işlerken, takımın parçaya değip kesmenin gerçekleştiği noktanın hızı, merkez noktasının hızına eşit olduğundan bu kesme prosesini etkilemeyen önemsiz bir detaydır. Fakat takım çapına oranla işlenecek delik çapının küçük olduğu durumlarda bu tanımlama oldukça önem kazanır ve çözümü aslında basit olan sorunlar ortaya çıkarak malzeme, takım ve hatta makinamıza zarar verebilir.
Dilerseniz, ilk önce ortaya çıkan sorunun nereden kaynaklandığına bir örnek üzerinden bakalım.
Ø12 mm olan bir deliği Ø10 çapında bir parmak freze ile işleme senaryosunu ele alalım. Takımın merkezi, işleme hareketi boyunca delik merkezinden 1 mm uzaklıktaki bir daire üzerinde hareket ederek kesme işlemini gerçekleştirecektir.
Kesme programımızda yazdığımız ilerleme değeri “F” takımımızın hareket ettiği 1mm yarıçaplı daire üzerindeki hız olduğundan, kesme işleminin gerçekleştiği noktadaki hız bu örneğimizde “6F” olacaktır. Geometrik olarak çarpan etkisi yaratan bu durum aşırı hızlı bir kesmeye sebep olur.
Bu çarpan etkisinden kurtulmak için CAM sistemimizin otomatik kompanzasyon özelliğinden faydalanabileceğimiz gibi ilerleme değerimizi takım ve delik çaplarıyla orantılı olarak küçültebiliriz. Bunun için kullanabileceğimiz basit formül şu şekildedir.
Sayısal örneğimizdeki rakamlarla durumun nasıl değiştiğini incelemek için normal ilerleme hızımızın 1200mm/dakika olduğunu varsayarak sayılarımızı yerleştirelim ve sağlıklı bir işleme için modifiye edilmiş yeni ilerleme değerimizin ne olduğuna bakalım.
𝐹𝑦𝑒𝑛𝑖 = 1200 𝑚𝑚⁄𝑑𝑎𝑘 𝑥 (12𝑚𝑚 − 10𝑚𝑚) ⁄ 12𝑚𝑚
𝐹𝑦𝑒𝑛𝑖 = 1200 𝑚𝑚⁄𝑑𝑎𝑘 𝑥 2 ⁄ 12
𝐹𝑦𝑒𝑛𝑖 = 200 𝑚𝑚⁄𝑑𝑎𝑘
